De watermethode, ook wel wateropbaring, is een manier om overleden pasgeborenen mooi te houden tot de begrafenis of crematie.

Bij pasgeboren overleden kinderen verkleurt de huid en wordt soms zeer donker, zeker bij kinderen geboren voor de 24e zwangerschapsweek. Omdat de huid en botten nog niet stevig zijn bij jonge foetusjes, vervormt het kindje. De watermethode biedt hier een oplossing voor, door het kindje na geboorte in het water (terug) te leggen. De huid wordt zo veel lichter van kleur en de baby neemt een ontspannen houding aan. Je kunt het kindje aanraken in het water en het vasthouden door het uit het water te halen. De methode is goedkoop: je hebt alleen alleen (kraan)water en een bakje nodig.

Ik (verloskundige en arts) heb over de watermethode geschreven in het tijdschrift voor gynaecologen, naar aanleiding van mijn eigen ervaringen. Dit werd enthousiast ontvangen. De watermethode wordt steeds vaker toegepast, inmiddels ook bij (bijna) voldragen baby's.

Salut! is een nog jong magazine, uitgegeven door twee startende uitvaartbegeleiders, dat als doel heeft de dood op een positieve manier bespreekbaar te maken. Niet de dood staat centraal, maar het leven. 'Ode aan het leven' noemen we het blad dan ook. De zwarte randjes ontbreken.
De grote kracht van Salut! zit in de herkenbaarheid. Omdat het magazine in edities wordt uitgegeven met een relatief klein verspreidingsgebied gaan de verhalen over mensen bij jou uit de buurt, mensen die jij wellicht kent. Mooie interviews worden aangevuld met reportages over bekende begraafplaatsen, informatie over diensten en producten die raken aan een afscheid en herkenbare columns.
‘Van A tot Z gelezen’, is een reactie die wij vaak krijgen te horen. Het blad wordt twee keer per jaar huis aan huis verspreid in ons werkgebied.

Jonge ouders die geconfronteerd worden met het overlijden van hun kindje worden onverwacht gedwongen om te schakelen van geboorterituelen naar rouwrituelen. Om deze ouders te helpen willen we Troost.nl (i.s.m Stichting Make a Memory, die kosteloos professionele foto's van overleden kinderen maakt) uitbreiden met een knop “JE KUNT DIT – Eerste hulp bij verlies van een kindje” waar informatie te vinden is, die ouders nodig hebben wanneer zij plotseling afscheid moeten nemen van hun kindje. Denk aan; wat kunnen we bewaren, op welke plek neem ik afscheid, hoe vertel ik het mijn omgeving, gaan we foto’s maken. Met de vernieuwde versie van Troost.nl hoeven deze ouders niet verstrikt te raken in de angstaanjagende online wereld waar je via Google in terecht komt. Op Troost.nl zien ze de knop “JE KUNT DIT – Eerste hulp bij verlies van een kindje”. Een veilige plek met de verschillende opties, rouw rituelen en keuzes die je als jonge ouders hebt.

Het rouwritueel is bedoeld voor iedereen die onlangs of langer geleden een dierbare verloren heeft. De ceremonie is een moment voor jezelf en een moment voor je overleden dierbare.

Misschien overleed je kind, je partner, je broer of je zus, een van je ouders, of je maatje onlangs. Dat is zeer ingrijpend verlies! Je kunt de behoefte voelen om er met andere rouwenden bij stil te staan.

Ook kan het zijn dat je al lang geleden groot verlies meemaakte. En dat je zoekt naar hoe je het verdriet, dat er nog is, meer los kunt laten en anders vast kunt pakken. Dan is het rouwritueel passend voor jou.

Waarom een ritueel:
- het delen lucht op
- het geeft geestelijke rust
- je leert de negatieve spanning los laten

Deelnemers zeggen over het ritueel:
- erkenning van mijn verdriet en rouw
- een stap gezet door mijn verhaal te doen
- hartverwarmend samenzijn, het heeft mij goed gedaan
- de naam noemen van degene die ik zo lang in mijn hart draag
- zo mooi om mijn verhaal en emotie te voelen

Speciaal voor de allerkleinsten (vanaf 2 jaar) hebben wij naast het reeds bestaande (kleur)boekje 'Bo de Beer' een app ontwikkeld. Het is een voor jonge kinderen zeer toegankelijke tekst die naar keuze voorgelezen kan worden of die het kind zelf kan lezen. In het verhaal komen allerlei aspecten aan de orde waarmee kinderen te maken krijgen bij een overlijden. Zoals afscheid nemen van een overledene, de afscheidsdienst, maar ook emoties zoals verdrietig zijn en iemand missen. Op diverse plekken in het verhaal kan het kind op een vraagteken drukken en hoort het een vraag om over na te denken. Samen kun je dan verder praten over afscheid nemen, rouwen en de gevoelens die het kind ervaart. De app is uitermate geschikt om kleine kinderen voor te bereiden op een afscheid en om er achteraf nog met hen op terug te komen. 'Bo de Beer' kan zowel bij een begrafenis als een crematie gebruikt worden en bij elke relatie die het kind met de overledene heeft.

Hoe kun je leerlingen ondersteunen en leer je hen spelenderwijs omgaan met dood en afscheid? Door les te geven uit het lespakket Doodgewoon in de klas. Zo ervaren kinderen op een luchtige manier dat verlies onderdeel is van het leven.

Nederlands Uitvaart Museum Tot Zover heeft de digitale lesmethode www.doodgewoonindeklas.nl ontwikkeld voor groep 7 en 8 van het basisonderwijs. Het doel van het lesmateriaal is om de dood uit de taboesfeer te halen en leerkrachten concrete handvatten te geven om met dit onderwerp in hun groep aan de slag te gaan.

Lessen over dood op school, is dat nodig? Ja. Leerlingen komen er vaak zelf mee, bijv. als ze een huisdier of familielid missen en daarover willen vertellen. Het houdt ze bezig, ze zijn er nieuwsgierig naar. Toon ze dat alle emoties er mogen zijn.

Leerlingen gaan met de volgende onderwerpen aan de slag: alles gaat voorbij, dood begraven & cremeren, rituelen & cultuur en verdriet & herinnering. Een favoriet onderdeel? De bucketlist.

In een reeks van afleveringen wordt de dood besproken met interessante, diverse tafelgasten. In eerste instantie wordt dit opgenomen door IJburg TV.

De idee is mensen uit verschillende groepen uit te nodigen.
1: mensen die concreet met de dood te maken hebben (gehad).
2: de vakspecialisten.
Iedere uitzending wordt telkens één thema centraal gesteld.
Bijvoorbeeld: ‘De dood is dichter bij dan je denkt’, ‘wat weten wij over de dood’, ‘hoe wil je gaan’. Wat betekend de dood gezien vanuit verschillende culturele achtergronden.
Concreet zou ‘De dood is dichter bij dan je denkt’ er als volgt uitzien:
Tafelgasten: Marie F., eierstokkanker. Sam S., uitvaartfotograaf, heeft 3 baby’s verloren. Een dominee. Een ambulance medewerker.

Waarom wij: Anne-Marie ziet als uitvaartbegeleidster dat de dood bijna niet besproken wordt. Dat kan voor de nabestaanden zeer lastig zijn. Voor Machteld is, door de borstkanker die ze heeft gehad, de dood dichterbij gekomen. Machteld is o.a. een talkshow host.

“Ik ga nu mijn hele familie laten weten dat dit mogelijk is....
Dit was één van de opmerkingen die ertoe hebben geleid dat een aantal bevlogen afscheidsfotografen het initiatief hebben genomen om Het Nederlands Collectief Van Afscheidsfotografen (NCVA) op te richten. Een afscheid wordt met veel liefde helemaal naar wens vormgegeven. Door het afscheid vast te leggen in beeld blijft de het tastbaar. Niet alleen een reportage van de uitvaart maar ook de momenten ervoor en erna zijn belangrijk voor de totale herinnering. De aangesloten afscheidsfotografen hebben een grotere droom dan alleen hun eigen bedrijf. Hun droom: samen met de nabestaanden een prachtig fotoalbum met liefdevolle herinneringen van de begrafenis of crematie maken. Niet een herinnering aan een van de verdrietigste dagen in iemands leven, maar herinneringen aan liefde, connectie en samenzijn tijdens het afscheid. Deze droom komt uit zodra er bij consumenten en uitvaartondernemers bewust zijn van de mogelijkheden.

Out of the Blues is een muzikale theatervoorstelling die depressie en zelfdoding bespreekbaar maakt. De voorstelling is gebaseerd op interviews van ervaringsdeskundigen. De voorstelling wordt gevolgd door een spel wat het publiek in kleine groepjes speelt, om zo hun eigen ervaringen met elkaar uit te wisselen. ‘Out of the Blues’ is een project om stil te staan bij wat je nodig hebt in je leven om geluk te ervaren en wat je voor anderen kan doen. Het zorgt voor handvatten om met elkaar in gesprek te gaan over depressie en zelfdoding. We hebben een speciale College Tour versie van deze voorstelling ontwikkeld voor jongeren (vanaf 16 jaar) en studenten.

IK BEN is een poëtische korte film van tien minuten die gaat over doodgaan vanuit het perspectief van degene die sterft. In de film zet ik een parallelle wereld neer, waarin ik onderzoek wat er zou kunnen gebeuren zodra je hart stopt en je geen adem meer haalt. Ik laat mij hierbij leiden door mijn gedachtegoed, dat ook zij die heel plotseling sterven, de tijd krijgen om afscheid te nemen en af te sluiten, ook al is dat in een andere dimensie.

De korte film is gebaseerd op een door mij geschreven verhaal over een jonge vrouw die bij een verkeersongeluk om het leven komt. Na het sterven komt ze in een parallelle wereld terecht waar ze eerst moet ontdekken dat ze dood is. Na haar ontdekking moet ze tot acceptatie komen om vervolgens afscheid te kunnen nemen van het leven. Pas daarna kan ze overgaan.

‘Ik zie, ik zie wat jij ziet’ is een ontroerende theatervoorstelling waarin we kinderen kennis laten maken met het thema de dood. Het verhaal gaat over een meisje dat haar moeder heeft verloren en nu wil weten waar haar moeder is gebleven.

'Mama had een bed in de woonkamer maar daar ligt ze niet meer in, ze ligt nu in een kist. De kist die om haar heen zit heeft een klep die nog openstaat. En zo meteen klappen ze de klep dicht en laten ze mama in de grond zakken. Maar weet je, ondertussen vergeten ze de allerbelangrijkste vraag!

Als mama niet meer in mama is – waar is ze dan wel?

Terwijl de familie afscheid neemt in de woonkamer, zit het meisje veilig verscholen in een keukenkastje. De keuken transformeert met haar fantasie in een grote wereld waarin ze op ontdekkingsreis gaat. Ze komt tijdens haar ontdekkingsreis bijzondere dieren tegen. De karakters hebben allemaal een andere kijk op de dood en waar je heen gaat wanneer je bent overleden.

Met het boek ‘Nu ik er nog ben’ kunnen mensen die weten dat zij binnen afzienbare tijd komen te overlijden een persoonlijk document achterlaten voor hun naasten.

Het is een werkboek opgebouwd met verdiepende vragen o.a. over omgaan met teleurstelling en geluk, over inspiratie en bezieling. Bij ieder thema is ruimte om de eigen gedachten hierover te noteren.
Het fysieke schrijven geeft ruimte om te mijmeren, het boek weer even weg te leggen en er op een later moment mee verder te gaan.

Met het invullen van dit boek laten mensen een document achter waaruit hun naasten troost kunnen halen. Ook kan het dienen als inspiratiebron voor de invulling van de afscheidsdienst. Daarnaast kan het boek gebruikt worden om een gesprek te voeren met de naasten rondom levensvragen.